بیان حدیثی در باب:
راه برطرف شدن گرفتارى و فقر
عَن اَميرِ المُؤمِنينَ (عليه‌السلام) عَن رَسولِ اللّهِ (صلي‌الله‌عليه‌و‌آله) اَنَّهُ قالَ: مَن تَظاهَرَت نِعَمُ اللّهِ عَلَيهِ فَليُکثِرِ الشُّکرَ وَ مَن اُلـهِمَ الشُّکرَ لَم يُحرَمِ المَزيدَ وَ مَن کَثُرَ هُمومُهُ فَليُکثِر مِنَ الاِستِغفارِ وَ مَن اَلَحَّ عَلَيهِ الفَقرُ فَليُکثِر مِن قَولِ لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ اِلّا بِاللّهِ العَلِىِّ العَظيمِ.
«اميرالمؤمنين (عليه‌السلام) از قول پيامبر اکرم (صلی‌الله‌عليه‌وآله) نقل ميکنند که فرمود: کسى که نعمتهاى پروردگار برايش متراکم و انبوه شود، بايد شکر خود را افزايش بدهد و هرکس شکر به دل او الهام شود، از افزايش نعت محروم نميشود. و هرکس گرفتارى و غم و غصّهاش زياد شد، زياد استغفار کند و هرکس مورد هجوم فقر قرار گيرد، بايد زياد "لا حول و لا قوّة الّا باللّه العلىّ العظيم" بگويد.»
مَن تَظاهَرَت نِعَمُ اللّهِ عَلَيهِ فَليُکثِرِ الشُّکر
[اميرالمؤمنين (عليه‌السلام) از قول پيامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله) ميفرمايد:] کسى که نعمتهاى پروردگار براى او انبوه و متراکم شده است، شکر خود را بايد افزايش بدهد. بعضى وقتى به نعمت ميرسند ــ چه نعمت مال، چه نعمت جاه، چه نعمت اولاد و از اين قبيل ــ شکر را فراموش ميکنند؛ کأنّه رابطهى افزايش نعمت با شکر رابطهى معکوس است؛ اينهايى که بيشتر دارند، کأنّه کمتر شکر ميکنند؛ اين خلاف قاعده است؛ هر نعمتى بايستى وظيفهى شکرگزارى را در انسان تقويت کند.
وَ مَن اُلهِمَ الشُّکرَ لَم يُحرَمِ المَزيد
کسى که خداى متعال شکر را به دل او بيندازد و الهام کند، از افزايش نعمت محروم نخواهد ماند؛ لَئِن شَکَرتُم لاَزيدَنَّکُم؛ آيهى قرآن و صريحِ وعدهى الهى است؛ در اينکه ترديدى نيست.
وَ مَن کَثُرَ هُمومُهُ فَليُکثِر مِنَ الاِستِغفار
و هرکسى که هموم او ــ يعنى چيزهايى که دل او را به خود مشغول ميکند و موجب همّ او و اهتمام او ميشود ــ زياد شد، استغفار را زياد کند. خب، حالا يکوقت اين است که ما يک رابطهى غيبى و طبيعى فرض ميکنيم بين استغفار و برطرف شدن هموم؛ ممکن است؛ نبايد اين چيزها را منکر شد. اينکه ما ميگوييم استغفار موجب ميشود که همّوغمّ انسان برطرف بشود، اين ممکن است، هيچ بُعدى ندارد؛ اينها را استبعاد نبايد کرد. خيلى از روابط طبيعى و قوانين الهى در عالم طبيعت هست که ما آنها را کشف نکردهايم؛ فرض بفرماييد: ذکر خدا و ياد خدا در کيفيّت بسته شدنِ مولکولهاى يخ. وقتىکه آبْ يخ ميبندد، وقتى با ذکر الهى همراه باشد، با آيهى قرآن همراه باشد، اين مولکول شکل صحيح و طبيعى خودش را ميگيرد. اينها ثابت شده؛ اينها چيزهايى است که علمى است، يعنى حرف ما نيست، در آزمايشگاه اينها اثبات شده؛ اين را چندى پيش براى ما از اينترنت آوردند، بعد معلوم شد در داخل کشور هم بعضىها از همين جوانهاى اهل علم و دانشآموز و مانند اينها، خودشان هم تجربه کردهاند اين را؛ نوار عبدالباسط را ميگذارند، فرض بفرماييد که آب را [تبديل به] يخ ميکنند يا شربت را نبات ميکنند؛ مولکولهاى نبات با اين صدا شکل طبيعى و صحيح خودش را دارد که شکلش را هم براى ما عکسبردارى کردند يعنى تصوير کردند و آوردند؛ بعد همين حالت با به زبان آوردن يا حتّى نوشتن يک جملهى بد بر روى آن شيشه يا آن ظرف وقتىکه انجام ميگيرد، آن شکل نامنظّم ميشود؛ خب، يک رابطهى طبيعى است ديگر. حالا به ما ميگويند که وقت وضو گرفتن مثلاً «اِنّا اَنزَلناه» بخوانيد، يا «اَللّهُمَّ بَيِّض وَجهى» بخوانيد و آدم با خودش فکر ميکند که حالا اين چيست! نه، اين تأثير دارد، تأثيرات طبيعى هم دارد؛ از اين قبيل ميلياردها رابطه در اين عالم طبيعت هست که اينها را ما کشف نکردهايم؛ مثل يک آدمى که نميداند الکتريسيته و برق چيست، اينجا که مىآيد ميبيند که شما آنطرف يک دکمهاى را زديد، چراغ اينجا روشن شد، او خيال ميکند تصادفى است، يک چيز غيبى است؛ [درصورتىکه] نه، يک سيمى دارد که او خبر ندارد؛ ما از اين خبر نداشتنها الى ماشاءاللّه در عالم طبيعت داريم که حالا هرچه علم انشاءاللّه پيش برود، اينها بيشتر آشکار خواهد شد. بنابراين هيچ مانعى ندارد که آدم بگويد که بين استغفار و بين برطرف شدن هموم، يک رابطهى طبيعى هست لکن علاوهى بر اين، يک چيز واضحترى هم ميشود فرض کرد و آن اين است که آدم بگويد: وَ مآ اَصابَکُم مِن مُصيبَةٍ [فَبِما کَسَبَت اَيديکُم]؛ مگر غير از اين است؟ هموم انسان ناشى از آن چيزهايى است که ما خودمان بهدست خودمان براى خودمان فراهم کرديم؛ سيّئات ما است؛ ذلِکَ بِما قَدَّمَت يَداکَ وَ اَنَّ اللّهَ لَيسَ بِظَلّامٍ لِلعَبيد. خب، بنابراين اگر چنانچه همّوغمّ شما که ناشى از يک حادثهى موجب همّوغم است زياد شد، شما استغفار کنيد يعنى ريشه را بخشکانيد؛ گناه را از بين ببريد تا آن علّت از بين برود، همّوغم هم از بين برود. اين هم ميتواند يک نوع رابطهى ديگرى باشد.
وَ مَن اَلَحَّ عَلَيهِ الفَقرُ فَليُکثِر مِن قَولِ «لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ اِلّا بِاللّهِ العَلِىِّ العَظيم»
و هرکس مورد هجوم فقر قرار گيرد، بايد زياد اين ذکر را بگويد: لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ اِلّا بِاللّهِ العَلِىِّ العَظيم.
علاقمندان می‌توانند برای تهیه‌ی کتاب «نسیم سحر» اینجا را کلیک کنند.