به گزارش ایکنا، کتاب «تفسیر سوره حمد» از مجموعه بیان قرآن اثر آیتالله العظمی خامنهای توسط انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنهای با شمارگان ۲۰۰۰ نسخه منتشر شده است.
در مقدمه کتاب میخوانیم: «حضرت آیتالله العظمی خامنهای که خود از دوران پیش از پیروزی و در جریان مبارزات علیه رژیم طاغوت، از برپاکنندگان و معلمان دروس فهم و تفسیر قرآن کریم بودهاند، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و نیز پس از تصدی رهبری انقلاب اسلامی همواره از مشوقان و توصیهکنندگان برجسته در ترویج و گسترش جلسات تلاوت و تفسیر قرآن کریم میباشند.
از دوران قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی جلسات تفسیر متعددی از معظمله در دست است که حاوی مطالب و نکات بسیار راهگشا و آموزنده در فهم مفاهیم بلند قرآن کریم است. خواننده این مجموعه تفاسیر، به روشنی با روش و سبک خاص ایشان در تفسیر و تشریح آیات قرآن کریم آشنا شده و توجه ایشان به نکات روشنگر این کتاب نورانی در برپایی و تحقق حکومت اسلامی و مباحث اجتماعی سیاسی را درمییابد؛ چنانکه این توجه در استناد و رجوع معظمله در بیانات متعدد در تمامی سالهای قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون به وضوح قابل مشاهده است.
بررسی و فهم جلسات متعدد تفسیر ایشان، به خوبی روش، سبک و نوع برداشتها و استنادات معظمله به قرآن کریم را بر خواننده محقق آشکار میسازد.
برخی از ویژگیهای روش تفسیری ایشان قبل از این در مقدمه کتاب «تفسیر سوره برائت» منتشر شده بود و اکنون در کتابی مستقل و با توضیحات مفصلتر و نمونهپژوهی بیشتر در دسترس پژوهشگران علوم قرآن و عموم علاقهمندان میباشد. کتاب حاضر متن وایراسته جلسات تفسیر سوره حمد است.
این جلسات با حضور دانشجویان و در حسینیه امام خمینی در شش جلسه، از پانزدهم اسفند ۱۳۶۹ تا هجدهم اردیبهشت ۱۳۷۰ برگزار شده و تمامی آیات این سوره غیر از آیه هفتم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است ... به دلیل عدم تکمیل این بخش در جلسات بعد و به منظور اتمام فایده برای مخاطبان گرامی، مطالبی که معظمله در مناسبتهای دیگر درباره آیه آخر سوره حمد بیان فرموده بودند، در قالب جلسه هفتم جمعآوری و در این کتاب ارائه شده است».
این کتاب در قالب هفت گفتار تنظیم شده است. از جمله عناوین مطرحشده در این کتاب میتوان به این موارد اشاره کرد: «نقش مهم فهم قرآن در هدایت عمومی جامعه»، «اهمیت کنار گذاشتن پیشداوری هنگام مراجعه به قرآن»، «بحثی درباره اختلاف قرائات قرآن کریم»، «فطری بودن پرستش خدا»، «معنای هدایت الهی و اقسام آن»، «صراط مستقیم در فرهنگ قرآن».
در بخشی از گفتار پنجم این کتاب با عنوان «سزاوار بودن درخواست هدایت از خداوند؛ از سوی همه انسانها» میخوانیم: «اینجا یکی دو نکته وجود دارد؛ نکته اول این است که اگر ما ایمان به خدا داریم، پس هدایت شدهایم. این طلب هدایتی که میکنیم برای چیست؟ آیا تحصیل حاصل نیست؟ چون بعضی این سوال را مطرح کردند که وقتی ما میگوییم «اهدنا الصراط المستقیم» در حال خواندن قرآنیم، ما در حال خواندن نمازیم، پس هدایتیافته هستیم. وقتی هدایتیافته هستیم پس معنایش چیست که دوباره میگوییم «اهدنا الصراط المستقیم» خدایا! ما را هدایت کن به راه راست هدایت فرما؟
پاسخش را از آن بیانی که قبلا کردم کاملا میشود فهمید. این هدایت، یک هدایت برتری است که شما از خدا میخواهید لذا در قرآن کریم دارد که «و زدناهم هدی». در قضیه اصحاب کهف، اصحاب کهف کسانی بودند که ایمان آورده بودند، مومن بودند در زمان حکومت باطل اما قیام کردند برای خاطر خدا و حرکت کردند لذا خدا میگوید: «و زدناهم هدی» ما هدایت آنها را افزودیم یعنی این حرکت و این قیام به آنها سهم بیشتری از هدایت را اختصاص داد. پس بنابراین ما هرچه از خدا هدایت بخواهیم، دامنه هدایت الهی وسیع است. پیغمبر هم میگفت «اهدنا الصراط المستقیم». پیغمبر هم از خدا هدایت میخواست چرا؟ چون هدایتی که پیغمبر هم داشت باز ممکن است بیشتر بشود یعنی خدای متعال حتی پیمانه پیغمبر را هم میتواند بیش از آنچه پر است پر کند».